การติดตั้ง phpMyAdmin บน Ubuntu Server 24.04

ในการพัฒนาเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชันที่ใช้ฐานข้อมูล MySQL หรือ MariaDB ผู้ดูแลระบบมักต้องการเครื่องมือที่ช่วยให้การจัดการฐานข้อมูลเป็นไปอย่างสะดวก รวดเร็ว และไม่ต้องใช้คำสั่ง CLI ตลอดเวลา หนึ่งในเครื่องมือยอดนิยมคือ phpMyAdmin ซึ่งเป็น Web-based Interface ที่ช่วยให้สามารถจัดการฐานข้อมูลได้ง่ายขึ้น เช่น สร้างตาราง แก้ไขข้อมูล สำรองหรือกู้คืนฐานข้อมูล และจัดการผู้ใช้ผ่านหน้าเว็บ

บทความนี้ เราจะมาเรียนรู้วิธีติดตั้ง phpMyAdmin บนระบบปฏิบัติการ Ubuntu Server 24.04 ซึ่งเป็น LTS รุ่นใหม่ล่าสุด โดยจะใช้คู่กับ Apache, PHP และ MySQL/MariaDB

การติดตั้ง phpMyAdmin บน Ubuntu Server 24.04

Step 1: อัปเดตระบบ

Step 2: ติดตั้ง LAMP Stack (Apache, MySQL, PHP) 
สำหรับท่านที่ติดตั้ง LAMP Server แล้วสามารถข้ามขั้นตอน Step 2 ไปทำ Step 3 ได้เลย 

Step 3: ติดตั้ง phpMyAdmin

ระหว่างการติดตั้ง จะมีคำถามให้เลือก:

• Web server to reconfigure automatically → ให้เลือก apache2 โดยใช้ปุ่ม Spacebar จากนั้น Enter

• Configure database for phpmyadmin with dbconfig-common? → เลือก Yes

• ตั้งรหัสผ่านสำหรับ phpmyadmin หรือกด Enter หากใช้รหัสที่สร้างอัตโนมัติ

====================

• ตอบ OK

• ตอบ YES

• กำหนดรหัสผ่าน และยืนยันรหัสผ่าน

Step 4: เปิดใช้งาน PHP Extensions ที่จำเป็น

Step 5: ตรวจสอบการเข้าถึง phpMyAdmin

เปิดเว็บเบราว์เซอร์ แล้วเข้าที่

ตัวอย่าง: http://192.168.1.10/phpmyadmin

ใช้ชื่อผู้ใช้ของ MySQL/MariaDB เช่น root และรหัสผ่านที่ตั้งไว้ในการล็อกอิน

• กำหนดชื่อเรียกและรหัสผ่านฐานข้อมูล 

Username :  ชื่อเรียก
Password: รหัสผ่านที่กำหนดไว้

แสดงหน้าต่าง phpMyAdmin สำหรับจัดการฐานข้อมูล MySQL

– Optional
การกำหนดความปลอดภัยของ phpMyAdmin (Securing phpMyAdmin)

–  enable  rewrite module ของ Apache

sudo a2enmod rewrite

- ปรับแต่งไฟล์คอนฟิก /etc/phpmyadmin/apache.conf

sudo nano /etc/phpmyadmin/apache.conf

สร้างชื่อย่อในการเข้าใช้งาน
ค่าปกติ Alias /phpmyadmin /usr/share/phpmyadmin สามารถเปลี่ยนชื่อยย่อได้ตามต้องการ

เพิ่ม

\

-สร้างไฟล์ .htaccess เพื่อป้องกันการเข้าถึงไดเร็กทอรี /usr/share/phpmyadmin/

sudo nano /usr/share/phpmyadmin/.htaccess

AuthType Basic
AuthName "Restricted Files"
AuthUserFile /etc/phpmyadmin/.htpasswd
Require valid-user

-รันสร้าง user/password สำหรับการ authentication (padm เปลี่ยนเป็นชื่อผู้ใช้ได้เช่น arnut)

sudo htpasswd -c /etc/phpmyadmin/.htpasswd padm

-เพิ่ม user ที่ต้องการเพิ่มเติม
sudo htpasswd -c /etc/phpmyadmin/.htpasswd arnut

– ตรวจสอบคอนฟิก

sudo apachectl configtest

-รีสสต๊าท Apache

sudo systemctl restart apache2

ทดสอบเข้าใช้งานใหม่อีกครั้ง

http://your-server-ip/phpmyadmin

สรุป

การติดตั้ง phpMyAdmin บน Ubuntu Server 24.04 เป็นขั้นตอนที่ไม่ซับซ้อน และช่วยให้ผู้ดูแลระบบสามารถจัดการฐานข้อมูลผ่านเว็บได้อย่างสะดวก โดยเฉพาะในสภาพแวดล้อมที่ต้องการใช้งานร่วมกับ LAMP Stack หากต้องการความปลอดภัยมากยิ่งขึ้น ควรตั้งค่าการเข้ารหัส SSL (HTTPS) และจำกัดสิทธิ์การเข้าถึงเฉพาะ IP หรือผ่าน VPN เพื่อป้องกันการโจมตีจากภายนอก

—
เขียนและรวบรวมโดย
Dr.Arnut Ruttanatirakul
Technology Lecturer, KMITL
25 June 2025
https://www.sysadmin.in.th